Rzymskie Martyrologium
Śpiewaj z nami GODZINKI
Z Bogiem - rozmyślania dla świeckich
Wspólnota modlitewna
Środki zaradcze.

173. Jakie wychowanie powinno by być dalszym przygotowaniem do małżeństwa?
Takie, które zwalcza samolubstwo i folgowanie chciwości i żądzom, wychowanie w atmosferze wielkodusznego panowania nad sobą.

174. Jacy małżonkowie kładą grunt pod szczęśliwe małżeństwo?
Którzy mają stanowczą wolę pomagać sobie wzajemnie we wszystkich okolicznościach życia, zdobyć sobie wzajemnie wieczną szczęśliwość, pracować nad wzajemnym udoskonalaniem się, być dla dzieci naprawdę ojcem i matką i dołożyć wszystkich starań, żeby dzieci doznały w domu rodzicielskim tego szczęścia, które przewyższa bogactwa i przypomina raj.

175. Jacy małżonkowie są prawdziwymi chrześcijanami i doskonałymi obywatelami?
Ci, którzy się tak przygotowali do małżeństwa, jakeśmy to wyżej powiedzieli.

176. Jakież więc zadanie spoczywa na przyszłych małżonkach i wychowawcach?
Przyszli małżonkowie powinni się przysposabiać do życia małżeńskiego przez ćwiczenie się w poświęceniu i przez zdobywanie siły moralnej. Wychowawcy winni poprawiać niewłaściwe skłonności dzieci zaraz od najwcześniejszych chwil dziecięctwa, a starać się o rozwój popędów dobrych. Winni umysły dziecięce przepajać zasadami płynącymi z Boga, a serca ich urabiać tak, żeby przyjmowały pomoc łaski.

177. Jakich nauk udziela encyklika o doborze małżeństwa?
Przede wszystkim kładzie ona nacisk, i to z jaką słusznością, na ważność tego doboru. Jakże drogo trzeba potem w życiu przypłacać lekkomyślność i płochość w zawieraniu małżeństwa!
Pragnie więc encyklika dojrzałego namysłu i rozwagi, gdzie się nie zapomina ani o Bogu ani o religii, gdzie kandydaci na małżonków poznają siebie samych, swój charakter, swoje wychowanie, swoje upodobania i swoje zdolności. A potem drugą stronę, i czy się ona nadaje do małżeństwa z tych właśnie punktów widzenia. Następnie trzeba w tych rozważaniach pamiętać o dzieciach, które Bóg raczy dać i trzeba sobie powiedzieć, że te dzieci trzeba będzie przyjąć chętnie z ręki Boga. W końcu trzeba się zastanowić nad stosunkami z ludźmi, które się ma przez małżeństwo nawiązać, i pomyśleć nad tym, jakie się będzie musiało zająć miejsce w ich towarzystwie.
Encyklika zachęca też do modlitwy, żeby ten dobór był światły, czysty i wzniosły w pobudkach.
Pragnie ona również, żeby nie lekceważono mądrych rad rodzicielskich: rodzice przecież mają za sobą doświadczenie, a to liczenie się z radą rodziców ściąga na przyszłe małżeństwo błogosławieństwo Boże.

178. Jakie warunki ekonomiczne chciałby Ojciec światy widzieć spełnione?
W interesie uczciwości małżeńskiej i godności ogniska domowego Ojciec święty domaga się tego, czego się domaga również i pokój społeczny: takie mianowicie warunki, które każdemu człowiekowi uczciwemu umożliwiają życie godne człowieka, odpowiadające warunkom czasu i miejsca. Pragnie więc, żeby ojciec rodziny miał dochody wystarczające na utrzymanie rodziny. Wchodząc w szczegóły, Papież domaga się przyzwoitego mieszkania i możności pracy dla zapewnienia sobie zarobku; umiarkowanych cen targowych; zwolnienia żony od pracy nie dającej się pogodzić z zajęciami domowymi i macierzyństwem; lekarstw i opieki lekarskiej dla żony przy połogu. Nie zapoznaje zresztą Papież prawdy, że tego wszystkiego potrzeba również, żeby zapobiec przewrotowi ogólnemu.

179. Na kogo i na co liczy encyklika, żeby takie warunki można osiągnąć?
Liczy na sprawiedliwą płacę, o której mówi Papież, że powinna w każdym razie wystarczyć na utrzymanie rodziny. Liczy też encyklika na to, że sami małżonkowie w przewidywaniu przyszłości będą rozwijali rozumną pracowitość, że będą się przykładali zarówno prywatnie jako też przy pomocy zrzeszeń społecznych do zdobycia minimum egzystencji. Następnie Ojciec święty pokłada nadzieje w bezwzględnym obowiązku miłości chrześcijańskiej, który domaga się dobrego używania majątku i przeznaczania dla potrzebujących tego, co zbywa. W razie gdyby działalność prywatna okazała się niewystarczająca, Papież apeluje do dodatkowej pomocy władz publicznych. Podniesienie dobrobytu rodzin ubogich, oświadcza Ojciec święty, jest jednym z głównych celów, za których osiągnięcie lub nieosiągnięcie odpowiedzialność spada na rządy.

180. Z jakiego tytułu należy się płaca familijna?
Tak samo jak Leon XIII w encyklice "Rerum novarum", także Pius XI nie zamierza rozstrzygać tej kwestii autorytatywnie. Ale tak samo jak Leon XIII daje on do zrozumienia, że jest to tytuł ścisłej sprawiedliwości.

181. Czy opieka nad rodzinami ubogimi winna się rozciągać także na dzieci nieślubne?
Encyklika powiada, że należy się także nimi opiekować, dla uniknięcia większego nieszczęścia. Zresztą kobieta, która bierze na siebie obowiązki matki, już po części zmazuje winę swego upadku. Ale zarazem encyklika protestuje przeciw odwracaniu porządku, który polega na tym, że się matkę nieślubną traktuje lepiej od ślubnej, wspiera się ją szybciej i hojniej aniżeli żonę wierną swemu obowiązkowi.

182. Czy pomoc państwowa powinna się ograniczać tylko do opieki materialnej?
Obrona także porządku moralnego leży w najwyższym interesie państwa. Państwo powinno wydawać sprawiedliwe ustawy dotyczące czystości małżeńskiej i wzajemnej pomocy małżonków.

183. Jakież na przykład ustawy są w tym przedmiocie wysoce pożądane?
Ustawy przeciwko zbrodniczym praktykom, karzące namawiających do tych praktyk i doradzających je; ustawy zabraniające wyrobu i sprzedaży produktów fabrycznych dla tych nadużyć; ustawy regulujące i sankcjonujące małżeństwo według prawa Bożego i orzeczeń Kościoła.

wstecz | spis treści | dalej