Źródło objawienia: Pismo Święte.

1. Pojęcie i podział Pisma Św. Prawdy objawione, stanowiące "treść religii chrześcijańskiej mieszczą się w Piśmie Św. i w Tradycji, czyli Ustnym Podaniu. Pismo Św. i Tradycja są przeto źródłami Objawienia.
Pismo Św., czyli Biblia, jest to zbiór ksiąg napisanych z natchnienia Ducha Św. i przez Kościół Katolicki za "Słowo Boże" uznanych. Pismo Św. dzieli się na księgi Starego i Nowego Testamentu. Już z końcem II wieku istniał uznany przez Kościół kanon Pisma Św., składający się z 72 ksiąg Starego i Nowego Zakonu.

1. Księgi Starego Testamentu. Pismo Św. Starego Testamentu zawiera Objawienie Boże z czasu od stworzenia świata aż do przyjścia Chrystusa Pana. Stary Testament zawiera 45 ksiąg, w tym historycznych 21, nauczycielskich 7 i prorockich 17.
   1. Księgi historyczne opowiadają, nam o stworzeniu świata, o życiu patriarchów, o dziejach ,,wybranego narodu". Najważniejsze z tych ksiąg są: 5 ksiąg Mojżesza, czyli Pentateuch: 1) Genesis, 2) Exodus, 3) Leviticus, 4) Numeri i 5) Deutoronomium.
      
   2. Księgi prorockie mieszczą w sobie proroctwa, odnoszące się do przyszłych losów ludu izraelskiego, a przede wszystkim proroctwa Mesjańskie. Do ksiąg prorockich zaliczamy księgi Izajasza, Jeremiasza, Barucha, Ezechicla, Daniela, Ozeasza, Joela, Nahuma, Habakuka, Sofoniasza, Aggeusza, Zachariasza i Malachiasza.
      
   3. Księgi nauczycielskie (czyli dydaktyczne) zawierają, w sobie pieśni religijne, czyli psalmy, mądre maksymy, przysłowia, a zwłaszcza reguły życia moralnego. Należą do nich księgi: Joba, Psalmów, Przypowieści, Kaznodziejska, czyli Eklezjastes, Pieśń nad Pieśniami, Księga Mądrości i Sirach, czyli Eklezjastyk.
2. Księgi Nowego Testamentu. Głównym źródłem objawienia chrześcijańskiego są księgi Nowego Testamentu. Mają one nader ważne znaczenie, gdyż z nich poznajemy postać Jezusa Chrystusa i Jego Boską naukę. Nowy Zakon składa się z 27 ksiąg, a to 1) czterech Ewangelii: według św. Mateusza, św. Marka,- św. Łukasza i św. Jana oraz Dziejów Apostolskich św. Łukasza, 2) 14 listów św. Pawła i 7 listów, tak zwanych Katolickich, czyli Powszechnych. (Autorami Listów są Apostołowie: Jakub, który napisał 1 list, św. Piotr - 2 listy, Jan Ewangelista jest autorem 3 listów, a Juda Tadeusz - 1 list). 3) Objawienia św. Jana, czyli Apokalipsy.
   1. Ewangelie. Stosownie do zlecenia Chrystusa Pana, Apostołowie opowiadali ustnie radosną wieść o przyjściu Zbawiciela świata i Jego zbawczym dziele. Pierwotnie tedy istniała tylko jedna Ewangelia (po grecku - euangelion, dobra nowina), czyli ustne opowiadanie Apostołów.
      I właśnie ta ,,ustna i żywa ewangelia" była najobfitszym, chociaż nie jedynym źródłem, z którego czerpali ewangeliści, kiedy w swych dziełach skreślili i utrwalili wyrazisty obraz Boskiego Zbawiciela.
      1. św. Mateusz przed nawróceniem był poborcą cła w Kafarnaum i nazywał się Lewi. Napisał swą Ewangelię około 50-60 r. po Chrystusie w języku aramejskim (czyli syryjsko-chaldejskim) jako streszczenie ustnej nauki, jaką przez długie lata głosił swym ziomkom, w Palestynie, żeby umocnić w wierze nawróconych Żydów, napisał swą Ewangelię, gdzie z całą ścisłością wykazuje, że Chrystus jest obiecanym Mesjaszem. Powołuje się tedy raz po raz na wypełnienie proroctw Starego Testamentu na osobie Jezusa Chrystusa. Oryginał hebrajski tej Ewangelii dawno zaginął, ale jej tłumaczenie greckie pochodzi z czasów apostolskich.
         Nawiązując do widzenia proroka Ezechiela, starożytność dała św. Mateuszowi symbol człowieka, gdyż rozpoczyna swą Ewangelię od rodowodu Jezusa Chrystusa, wykazując Jego pochodzenie cielesne od Abrahama, praojca żydowskiego.
         Ewangelia św. Mateusza przeznaczona dla Żydów, ma na celu dowieść faktami z życia Jezusa Chrystusa, iż On jest Mesjaszem zapowiedzianym przez Zakon i Proroków, a Jego Kościół oczekiwanym Królestwem Bożym; że Chrystus bynajmniej nie zniósł Zakonu, lecz go wypełnił i udoskonalił. Stąd częste takie zwroty spotykamy w Ewangelii św. Mateusza: "jako napisane jest" (w Starym Testamencie) lub "aby się wypełniły Pisma". Ewangelia św. Mateusza posiada dużą wartość dokumentu historycznego, jednak nie jest dziełem z zakresu dziejopisarstwa, lecz dziełem apologetycznym.
         
      2. Św. Marek, rodem z Jerozolimy, należał do grona uczniów Zbawiciela. Początkowo towarzysz podróży św. Pawła Apostoła i Barnaby, później przebywał stale przy św. Pawle i Piotrze podczas ich uwięzienia w Rzymie, gdzie między 52-62 r. na życzenie wiernych napisał swą Ewangelię, jako krótkie powtórzenie nauk Księcia Apostołów. Treść jej zgodna po większej części z Ewangelią św. Mateusza, tylko materiał uporządkowany bardziej chronologicznie.
         Św. Marek otrzymał symbol lwa, ponieważ na początku swej Ewangelii przedstawia nam spiżową postać św. Jana Chrzciciela, który skupia wokoło siebie lud na puszczy i przygotowuje go na przyjęcie Mesjasza. Ewangelia św. Marka nazywana jest "Ewangelią dla Rzymian", gdyż na powstanie jej wpłynęły żywotne potrzeby pierwszych, z pogaństwa nawróconych chrześcijan Kościoła Rzymskiego. Jest to jakby skrót katechezy ustnej św. Piotra. Napisana została w języku greckim, najbardziej wówczas rozpowszechnionym.
         Druga Ewangelia nie jest ani traktatem dogmatycznym, ani dziełem historycznym w znaczeniu klasycznym, jednak na podstawie zdarzeń, zwłaszcza cudów uwypukla podstawową prawdę Ewangelii, że Chrystus jest Synem Bożym. Pamiątkę męczeńskiej śmierci św. Marka czci cały Kościół w dniu 25 kwietnia.
         
      3. Św. Łukasz, lekarz antiocheński, uczestniczył w podróżach misyjnych, jakie św. Paweł przedsięwziął w Azji Mniejszej, Grecji i Rzymie. Napisał swą Ewangelię około 63 r. dla chrześcijan nawróconych z pogaństwa. Podaje wiele szczegółów pominiętych przez poprzednich ewangelistów; opowiada obszernie o dzieciństwie Jezusa. Prawdopodobnie te cenne wiadomości otrzymał bezpośrednio od Matki Boskiej.
         św. Łukasz ma symbol wołu, bo rozpoczyna swą Ewangelię wzmianką o ofierze Zachariasza.
         
      4. Św. Jan, Apostoł i umiłowany uczeń Chrystusa, napisał swą Ewangelię w Efezie w latach 96-98 na życzenie kilku biskupów Azji Mniejszej w tym celu, aby obalić błędną naukę tych, co nie uznawali Bóstwa Jezusa Chrystusa. Już sam początek tej Ewangelii wskazuje na jej cel i przeznaczenie. Dowody Bóstwa Jezusa Chrystusa czerpie św. Jan w pierwszym rzędzie ze słów i zdań, w których sam Zbawiciel wykazuje, że jest prawdziwym Bogiem.
         Św. Janowi przypadł w udziale symbol orła, gdyż on wzbił się wyżej nad innych ewangelistów i opisał Boskie pochodzenie "Słowo, które Ciałem się stało".
   2. Dzieje Apostolskie stanowią dalszy ciąg Ewangelii św. Łukasza. Począwszy od Wniebowstąpienia Pańskiego, autor opisuje pierwotne dzieje Kościoła, czyli pierwszych gmin chrześcijańskich w Jerozolimie, Antiochii i Rzymie. W pierwszej części opowiada o czynach św. Piotra, w drugiej o działalności św. Pawła, podając nawet drobiazgowe sprawozdania o Jego znojach misyjnych. Święty Łukasz był świadkiem naocznym i uczestnikiem wielu opisanych zdarzeń.
      
   3. Listy św. Pawła są pisane do poszczególnych gmin chrześcijańskich albo do pewnych osób. Św. Paweł po swym cudownym nawróceniu z fanatycznego faryzeusza stał się gorliwym Apostołem i "naczyniem wybranym" Ewangelii Chrystusowej. Odbył on trzy wielkie podróże misyjne, pozyskał i zdobył wielu 2ydów, a zwłaszcza pogan dla Chrystusa.
      W ciągu swej działalności apostolskiej napisał 14 listów: list do Rzymian, dwa listy do Koryntian, list do Galatów, do Efezów, do Filipian, do Kolossan, dwa listy do Tessaloniczan, dwa listy do Tymoteusza, list do Tytusa, list do Filemona i list do Żydów. Uzupełnia w nich naukę podaną ustnie, wyjaśnia lub uzasadnia prawdy wiary chrześcijańskiej, daje przestrogi, karci, nawet łaje, ażeby tylko wszystkich nakłonić do umiłowania cnót i życia prawdziwie chrześcijańskiego. Główną myślą listów św. Pawła jest prawda, że ekskluzywizm Starego Zakonu już nie ma prawa bytu, że religia Chrystusowa jest religią uniwersalną.
      
   4. Siedem listów innych Apostołów nosi miano Listów katolickich, ponieważ są przeznaczone dla wszystkich wiernych. Niepokoje i niebezpieczeństwa w różnych częściach Kościoła, potrzeby lub zapytania wiernych zniewalały Apostołów do udzielania pisemnych rad i pouczeń.
      
   5. Objawienie św. Jana, czyli Apokalipsa zawiera objawienia i widzenia, jakie Apostoł miał podczas swego wygnania na wyspie Patmos. W całym szeregu wspaniałych i tajemniczych obrazów przedstawione są losy i ostateczny triumf Kościoła.

2. Natchnienie Pisma Św. Pismo Św. jest to zbiór ksiąg, napisanych przez mężów świętych pod natchnieniem Ducha Św. Wszystkie zatem księgi Pisma Św. są natchnione, ponieważ zostały napisane pod szczególniejszym wpływem i z pomocą Ducha Św.

1. Pojęcie natchnienia. Natchnienie polega na tym, że Duch Święty pobudził autorów do spisania prawd, jakie chciał podać ludziom, oświecał ich umysł, wspomagał i czuwał nad nimi, a tak zabezpieczył przed możliwymi błędami. Rzeczowa treść, czyli religijno-moralne prawdy pochodzą od Boga. Natomiast słowa, zwroty, układ dzieła i styl są własnością danego autora.
   Prawdy, które zostały napisane z rozkazu Ducha Św., mogły być pisarzowi znane skądinąd, np. z historii świeckiej. Mimo to należy je uważać za natchnione, gdyż Duch Św. skłonił piszącego, ażeby je podał w swej księdze.
   W księgach Pisma Św. nie może być błędu, bo zostały napisane pod natchnieniem Ducha Sw., który nie może się mylić.
   Pismo Sw. mówi o stworzeniu świata, o zjawiskach przyrody w sposób, który zdaje się stać w sprzeczności z naukowym ujęciem danego problemu. Tego rodzaju sprzeczność jest tylko pozorna, gdyż pisarz natchniony nie podaje pewników naukowych, ale opisuje rzeczy w sposób popularny i odpowiednio do pojęć współczesnych mu ludzi przedstawia zdarzenia i fakty.
   
2. Dowody natchnienia Pisma Św. Pismo Św. jest istotnie natchnione przez Ducha Św. Stwierdzają to sami pisarze święci, gdy oświadczają, że piszą z rozkazu Bożego: "Rzekł Pan do mnie", "Stało się Słowo Pańskie..." Apostołowie zaś wyraźnie głoszą: "Od Ducha Świętego natchnieni mówili święci mężowie".

3. Kanon Pisma Św. Wiadomość, które księgi należy uważać za natchnione i święte, otrzymał Kościół św. od samych Apostołów. Już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniał dokładny spis tych świętych ksiąg, które Kościół otaczał najgłębszą czcią i bronił przed sfałszowaniem czy skażeniem. W XVI wieku sobór trydencki ponownie wyliczył szczegółowo księgi, które należy uważać za natchnione. Spis tych ksiąg nazywa się kanonem Pisma Św.

4. Język Pisma Św.

1. Księgi Starego Testamentu są napisane po największej części w języku hebrajskim, a niektóre tylko w języku aramejskim lub greckim. Kiedy zaś w okresie hellenizmu język grecki stał się językiem wszechświatowym, wszystkie księgi hebrajskie zostały przetłumaczone na język grecki.
2. Księgi Nowego Testamentu były pisane w języku greckim, z wyjątkiem Ewangelii św. Mateusza, pisanej w narzeczu aramejskim. Oryginał zaginął; posiadamy ją tylko w tłumaczeniu greckim.

5. Tłumaczenie Pisma Św. Najstarsze tłumaczenie Pisma Św. Starego Testamentu na język grecki nosi nazwę: Siedemdziesięciu (Septuaginta); powstało ono w trzecim stuleciu przed Chr. w Aleksandrii za panowania Ptolemeusza Filadelfa. Miało ono wielkie znaczenie, gdyż czytali je nie tylko Żydzi, ale i poganie, którzy tym sposobem mogli dojść do poznania prawdziwego Boga.
Stare syryjskie tłumaczenie (z II w.) nazwano Peszitta, tj. "prosty", a najstarsze łacińskie (z II w.) Itala. Z polecenia papieża Damazego (+ 384) św. Hieronim opracował nowe łacińskie tłumaczenie Biblii, które nosi nazwę Wulgaty.
Bardzo wcześnie powstało także tłumaczenie koptyjskie (III w.), etiopskie (V w.), anglosaskie, niemieckie i słowiańskie. Wulgata łacińska została przełożona na język polski przez ks. J. Wujka T. J. w r. 1599. Krytyczne wydanie Pisma Świętego w tłumaczeniu ks. Jakuba Wujka - wydane przez Księgarnię Św. Wojciecha - opracowane zostało w latach 1927-39 przez XX. Profesorów: dr. Józefa Archutowskiego, Władysława Hozakowskiego, Józefa Kruszyńskiego, Wilhelma Michalskiego, Franciszka Rosłańca, Piotra Stacha, Władysława Szczepańskiego i W. Prokulskiego. II Wojna Światowa przeszkodziła w ukończeniu dzieła kompletnego. Dotąd nie został opracowany tom VI - tego wielkiego dzieła - zawierający Listy Apostolskie i Apokalipsę.
Stary Testament opracował ponadto z języka hebrajskiego - ks. J, Kruszyński, prof. Kat. Uniw. Lub.
Przed kilku laty przetłumaczył Nowy Testament (bez Listów Apostolskich i Objawienia św. Jana) wprost z oryginału greckiego ks. Szczepański T. J., prof. nauk biblijnych na Uniwersytecie Warszawskim. W latach powojennych dokonał nowego tłumaczenia Nowego Testamentu z Wulgaty ks. prof. dr Eugeniusz Dąbrowski; jest ono wydane jako całość (Ewangelie, Dzieje Apostolskie, Listy i Apokalipsa) oraz w podręcznym wydaniu (same Ewangelie i Dzieje Apostolskie).
Poza tym przetłumaczył z greckiego Ewangelie i Dzieje Apostolskie ks. Feliks Gryglewicz i ks. Seweryn Kowalski.

6. Rękopisy i kodeksy Pisma Św. Z oryginału Pisma Św. powstały odpisy - rękopisy, pisane na papirusie lub pergaminie, które nazwano "kodeksami".
Do najstarszych i najpoważniejszych kodeksów Pisma Św. należą: 1) Kodeks Watykański z IV w. - w Bibliotece Watykańskiej (zdaniom wielu krytyków jest to najlepszy tekst jaki posiadamy), 2) Kodeks Synajski z IV w., 3) Kodeks Aleksandryjski z IV lub V w. - w londyńskim British Muzeum, 4) Kodeks Efrema z IV w. - w Bibliotece Narodowej w Paryżu.
Kto chce czytać Pismo Św. musi używać tłumaczenia aprobowanego przez zwierzchność kościelną i zaopatrzonego w objaśnienia.

wstecz | spis treści | dalej